Birleşik Cephe: Mao’da ve Bugünkü Çin’de Birleşik Cephe Çalışmasının Politikaları, Bir Sosyalist İşçinin Sorularına Yanıt
Cem Kızılçeç- Selma Özkan

Biz diye yazdığına göre size bir Marksist bilimsel sosyalist işçi veya sınıf bilinçli bir işçi olarak yanıtlayacağım. Bizim birleşik cephe çalışmasına nasıl bakmamız gerektiği konusunda Mao’nun bu konuda Çin özeline ilişkin yazılarından önemli dersler çıkarabilir ve tüm dünya için geçerli olabilecek çeşitli evrensel nitelikte bazı sonuçlar çıkarabiliriz. Mao’ya göre diğer siyasi güçlerle birleşmek ile onlara önderlik etmek arasında diyalektik bir ilişki bulunur. Aynı zamanda birleşmek ile mücadele arasında da diyalektik bir ilişki bulunur.
BİRLEŞMEK VE ÖNDERLİK
Düşmana karşı birleştiğimiz güçlere önderlik etmediğimiz takdirde bizim saflarımızda kargaşa çıkar bu nedenle Mao iki formül önerir birlik-mücadele-birlik ve mücadele-birlik- mücadele …. Veya düşmana karşı birleştiğimiz ve birleştiğimiz kendi dışımızdaki güçlere karşı uygun bir mücadele sürdürmediğimiz takdirde yine saflarımızda kargaşa çıkar ve devrime zarar verir. İşte “sol” ve sağ hatalar bu birleşmede izlenen yanlış politikalarla ilgilidir. Mao’ya göre biz işçi sınıfını ifade eder, daha özel olarak işçi sınıfının ileri bölmesini ifade eder.
İKİ İTTİFAK VE MÜTTEFİKLERE KARŞI MÜCADELEDE İKİ FORMÜL
Birinci formül (birlik-mücadele-birlik) devrime katılmasını beklediğimiz ve devrimden sonra kuracağımız iktidarda bizim önderliğimiz altında yer alabilecek çalışan sınıfları temsil eden siyasi güçlere, parti ve derneklere karşı uygulanır, ikinci formül (mücadele-birlik- mücadele) ise devrime belirli bir dönemde dolaylı destek veren sınıfların—çalışmayan sınıflar– siyasi temsilcilerine karşı uygulanır.
Bu ikincisi genellikle ulusal burjuvazi, toprak sahipler ve işbirlikçi büyük burjuvazinin bir bölümünü temsil eden siyasi güçlerle ile birleştiğimiz koşullarda uygulanır. Bunlarla birleşmek istesek dahi, birleşmenin nesnel koşulları ortaya çıkmadan, birleşmeye çalışmak bizim saflarımızda sorunlar çıkarabilir. Birleşmenin nesnel koşulları ortaya çıkmaya başladığında gereken doğru adımları atmamak da hatalıdır.
Mao, Çin’in koşullarını dikkate alarak şu değerlendirmeyi yapmıştı: (1953 Ağustos) “Çin’de “İki birleşik cephe ve iki tür ittifak vardır. Birincisi, işçi sınıfı ile çiftçilerin ve kent küçük küçük burjuvazisinin ittifakı, bu temeldir. İkincisi ise işçi sınıfı ile ulusal burjuvazinin ittifakıdır. Birinciler, sömürücü değil, emekçi oldukları için, işçi sınıfı ile bunlar arasındaki ittifak uzun vadeli ittifaktır.”
MARKSİZMDE VE MARKSİST BİLİMSEL SOSYALİZMDE İKİ TÜR DOĞRU TEORİ
Marksist bilimsel sosyalizmin hazinesinde iki tür doğru teori bulunur, birincisi evrensel temel doğrular, ikincisi belirli ülkelerin devrim ve sosyalizm inşa pratiği içinde doğrulanmış olan doğru teoriler. Bu ikincisi Marksizmin temel evrensel doğrularının bir ülkeye uygulanması ile ortaya çıkan teorilerdir. Bu iki doğru türü arasında diyalektik bağlar ve bütünlük bulunur.
Biz Marksist bilimsel sosyalizmin temel evrensel doğrularını kendi devrimimize uygulayarak kendi ülkemizin Marksizmini ve kendi ülkemizin bilimsel sosyalizmini inşa ederiz. Kendi ülkemizin bilimsel sosyalizmi kendi içinde Marksizmin temel evrensel doğrularını içerir, çünkü kendi ülkemizin bilimsel sosyalizmi aynı zamanda evrensel doğrularının kendi devrimimize uygulanmasıdır. Bu atnı zamanda Marksist felsefedeki evrensel ile tikel arasındaki ilişkidir. Örneğin, işçi sınıfının kendi bağımsız siyasi partisine sahip olması gerektiği düşüncesi bir evrensel temel doğrudur. Burada kastedilen, aslında ideolojik, siyasi ve örgütsel bağımsızlıktır.
Somutlarsak, Mao‘nun Çin devrimi için geliştirdiği Çin’e özgü birleşik cephe teorisi aynı zamanda Marksist bilimsel sosyalizmin temel evrensel doğrularını içerir, biz onun içindeki evrensel olan yönü alıp kendi devrim pratiğimize uygulamalıyız. Onu aynen alıp uygulamak bizi hataya sevk eder, aynı zamanda onun içindeki evrensel olan yönleri inkar etmek de bizi hataya sürükler.
İÇİNDE MÜCADELE OLMAYAN BİRLEŞİK CEPHEYİ GELİŞTİREMEYİZ
XXXXX gibi arkadaşların konumu birinci ittifak içine girer bunlar küçük burjuvazi veya milli burjuvazi ile bağlarını aşamayan aydın unsurlardır…
Biz, bu sınıflardan gelen aydın unsurlarla ve çeşitli şahsiyetlerle birleşirken aynı zamanda onların hatalı görüşlerine de mücadele etmemiz gerekir, yoksa birleşik cepheye önderlik edemez, birleşik cephe içindeki ittifakı güçlendiremez ve devrimi zafere ulaştıramayız. Çünkü işçi sınıfı ve onun sosyalist partisi dışında hiçbir sınıf birleşik cepheye geliştiremez ve birleşik cepheye önderlik edemez. Türkiye’de de bir Marksist-sosyalist partinin kendi bünyesinde bir birleşik cephe departmanı olmalı. Bu departman dönemin koşullarına göre Birleşik Cephe politikaları belirlemeli, ÇKP’nin diğer devrim partilerinin politikalarındaki evrensel olarak geçerli olabilecek doğruları keşfedip onu kendi devrim pratiğine uygulamalı…
ÇKP’NİN ÖZGÜN BİRLEŞİK CEPHE GÖRÜŞÜ VE PRATİĞİ
Çin’in Yeni demokratik devrim döneminde Birleşik Cephe’nin kapsamı ağırlıklı olarak işçi sınıfı, çiftçiler, kent küçük burjuvazisi, ulusal burjuvazi ve diğer yurtseverlerden oluşuyordu; devrimin belirli bir aşamasında bazı büyük toprak sahipleri ve büyük burjuvazinin bir bölümü de buna katıldı (Japonya’ya Karşı Direniş Savaşı 1937-1945 ). Bunlar arasında işçi sınıfı devrimin önder sınıfı iken çiftçiler, şehir küçük burjuvazisi ve ulusal burjuvazi işçi sınıfının müttefikiydi.
Çin’e Özgü Yeni Demokratik Devrim Yolunda İki İttifak
Sınıflar arası ittifaklar şartlara göre ikiye ayrılıyordu: Birincisi, çalışan kitleler yani çiftçiler, şehir küçük burjuvazisi ve devrimci aydınlar, özellikle de her zaman büyük bir müttefik olan çiftçiler, işçi sınıfının güvenilir müttefikleriydi.
İkinci ittifak, ise işçi sınıfıyla işbirliği yapabilecek, tamamlayıcı ve önemli müttefikler olan ulusal burjuvazi, aydınlanmış eşraf ve emekçi olmayan diğer toplumsal güçlere mensup olan kitlelerdi. Bu, devrimci birleşik cephede iki ittifak olduğu anlamına geliyordu.
SOSYALİZMİN İNŞASI DÖNEMİNDE İKİ İTTİFAK
Yeni Demokratik devrim döneminde ÇKP’nin birleşik cephe çalışmasındaki “iki ittifak” pratiğinin derslerine dayanan Mao, “iki ittifak” kavramını ilk kez 1953 Ağustos’unda açıkça ortaya koydu : Çin’de “İki birleşik cephe ve iki tür ittifak vardır. Birincisi işçi sınıfı ile çiftçilerin ittifakı, bu temeldir. İkincisi ise işçi sınıfı ile ulusal burjuvazinin ittifakıdır. Çiftçiler sömürücü değil, emekçi oldukları için, işçi sınıfı ve köylülerin ittifakı uzun vadeli ittifaktır.”
MAO’DAN DAHA DETAYLI AÇIKLAMA
1953 yılının Eylül ayında Mao, özellikle ikinci ittifakın içeriğini ve Çin’de sosyalizme hazırlık döneminde iki ittifakı daha da detaylı açıkladı: “Çin’de iki ittifak vardır: Biri işçi sınıfının çiftçiler ile ittifakı, ikincisi ise işçi sınıfının sonradan bizim tarafımıza geçen kapitalistler, profesörler, üst düzey teknik personel, Kuomintang generalleri ile dini cemaat liderleri, demokratik siyasi partiler ve partisiz demokrat şahsiyetlerle olan ittifakıdır. Her iki ittifak da gereklidir ve önümüzdeki dönemde devam etmelidir.” Ekim 1955’te Mao daha gelişkin bir değerlendirme yaptı: “İki ittifaktan birincisi yani bizim çiftçilerle kurduğumuz ittifak asli, temel ve birincildir, burjuvazi ile ittifakımız ise geçici ve ikincildir. Bizimki gibi ekonomik olarak geri bir ülke için bugünkü koşullarda her iki ittifak da vazgeçilmezdir.”
İKİ TÜR İTTİFAK ARASINDAKİ DİYALEKTİK ETKİLEŞİM VE BİRLİK
Mao Zedung’un iki ittifak teorisi, Çin’in sosyalist dönüşümünün sorunsuz ilerlemesine önderlik etmek ve zafer elde etmek için önemli bir sihirli silahtı. İki ittifak teorisi, 1956 yılında sosyalist dönüşüm temel başlangıç düzeyinde tamamlandıktan ve ulusal burjuvazi mülksüzleştirildikten sonra da Mao Zedung Düşüncesinin önemli bir unsuru oldu. ÇKP’ye göre Birleşik Cephe’ye önderlik etmek için, ÇKP bu iki ittifak arasındaki diyalektik etkileşimi doğru bir şekilde ele almak durumundaydı:
Birincisi, Birleşik Cephe’nin gerçekten temeli ve dayanağı haline gelebilmesi için birinci ittifakın gelişmesini ve güçlendirilmesini sağlamak; ikinci görevimiz ise ikinci ittifakı mümkün olduğunca genişletmek, birleştirilebilecek tüm güçleri birleştirmek; üçüncü görevimiz de, birbirlerini destekleyebilmeleri için her iki ittifakın da rollerini tam anlamıyla oynamasını sağlamak.
ÇKP BUGÜN DE BİRLEŞİK CEPHE ÇALIŞMASINI VE İKİ İTTİFAK TEORİSİNİ SÜRDÜRÜYOR
ÇKP bugün de yeni tarihsel koşullarda iki ittifak teorisini başarıyla uyguluyor, fakat Çin’de 1990’lardan itibaren 30 yıl içinde toplumsal yapıda önemli değişimler yaşanmış, iki tür ittifak da değişim geçirmiştir. Çin’de bugün başlıca iki sınıf ve bir yeni toplumsal tabaka bulunuyor. Yeni toplumsal tabakalar 3 alt toplumsal gruba ayrılıyor: a)her türden serbest meslek sahipleri (avukat, muhasebeci, reklamcı, dükkancılar v.b); b) kamu-dışı yerli ve yabancı sermayeli işletmelerin üst düzey yöneticileri; c) kendi şirketleri ve sermayeleri ile iş yapan özel girişimciler. Bu yeni toplumsal tabakalar, bugünkü koşullarda izlenen geniş yurtsever ve sosyalist birleşik cephenin bir parçasıdır, çünkü bu cephenin politik temeli sosyalizm ve yurtseverliktir. Bu dönemdeki yurtsever birleşik cephe iki politik düşünceyi yüksek tutmaktadır: Sosyalizm ve Yurtseverlik.
BUGÜNKÜ BİRİNCİ TÜR İTTİFAK
Bugün, birinci ittifak, işçi sınıfının birincisi, çiftçilerle, aydınlarla, tüm çalışanlarla: ikincisi ülke içinde sosyalizm projesini inşa eden yeni toplumsal tabakalarla, bunlara ilaveten ülke içindeki tüm yurtsever kişi, grup, parti, dernek, dini ve etnik cemaatlerle ittifakıdır. Birinci ittifak içinde en önemli ve en temel olan işçi sınıfının çiftçilerle, aydınlarla, tüm çalışanlarla olan ittifak ilişkisidir. ÇKP’nin politik sözlüğünde bunlara sosyalist çalışanlar kolektifi adı verilmektedir.
Bugün ikinci ittifak, daha önce 16. Yüzyıldan itibaren Çin’den ayrılıp yurt dışında çeşitli ülkelere yerleşmiş veya Tayvan, Hong Kong ve Makao’da yaşayan Çin’i destekleyen yurtseverlerdir.
YURTSEVER BİRLEŞİK CEPHE İÇİNDE YENİ TOPLUMSAL TABAKALARA KARŞI TUTUM
2000’lerden itibaren, ÇKP’nin politik sözlüğünde bu gruba, sosyalizmin inşacıları adı verilmektedir, çünkü bunlar sosyalizmin inşasına katkıda bulunmaktadır: bunlar kamu-dışı işletmelerinin girişimcileri ve teknisyenleri, yabancı sermayeli işletmelerde istihdam edilen üst düzey yönetim ve teknik personel, serbest meslek sahipleri, avukat, muhasebeci, reklamcı, dükkancılar, özel işletme sahipleri, aracılık yapan kuruluşların çalışanları gibi çok çeşitli grupları kapsar. Birleşik Cephe çalışmasının bu gruplara yönelik siyasi çalışmasının önemli hedefleri arasında: onların sosyalizme olan güven ve inançlarını geliştirmek, Partiye ve hükümete olan güvenlerini arttırmak, halkın güveneceği tarzda işletmeler yönetmelerini ve toplumsal prestijlerini zarara sokmayacak şekilde çalışmalarını sağlamak, yasalara uygun dürüst ve etik normlar içinde faaliyet göstermelerini sağlamak, çeşitli yollarla siyasi katılımlarını ve siyasi öneriler getirmelerini sağlamak, toplumsal sorumluluk ve toplumsal dayanışma ile ilgili vakıf faaliyetlerine katılımlarını sağlamak ve iyi nitelikli inşacılar olmalarını güvence altına almaktır.
BUGÜN YURTSEVER SOSZYALİST BİRLEŞİK CEPHENİN 12 HEDEF GRUBU
(i) 8 Demokratik Partilerin üyeleri
(ii) Herhangi bir partiye üye olmayan partisiz şahsiyetler
(iii) ÇKP üyesi olmayan aydınlar
(iv) Etnik azınlık milliyetler
(v) Dini cemaatler
(vi) Kamu sektörü dışındaki ekonomik aktörler (Özel sektör girişimcileri)
(vii) Yeni toplumsal tabakalar denilen tabakaların üyeleri;
(viii) Yurtdışında öğrenim görmekte olan ve öğrenimini görüp geri dönmüş olan öğrenciler
(ix) Hong Kong bölgesi yurttaşları ve Makao bölgesi yurttaşları.
(x) Tayvan yurttaşları ve onların ana karadaki akrabaları.
(xi) Yurtdışındaki Çinliler, yurtdışından dönmüş olan Çinliler ve onların akrabaları.
(xii) Bizimle temas kurmaya ve birlikte hareket etmeye gereksinim duyan diğer kişiler.
Kaynak: Çin Büyük Marksizm Sözlüğünden Yararlanılarak Yazılmıştır.