Sosyalist Çin ve ABD Liderleri Kore’deki Toplantıda Neler Söyledi

Amerikan Politikacıları Çin’in Çetin Ceviz Olduğunu Görmeye Başladı

Onur Şahin; Ekim 30, 2025

Çevirenin Notu: Çin ve ABD arasındaki ilişki dünyadaki en önemli ikili ilişki olarak, dünyadaki tüm ülkeleri ve bölgeleri belirliyor. ABD’nin kendisini dünyadaki yeni gerçekleri kabul etmesi ve kendisini dünyadaki yeni trendlere uyarlaması,” soğuk savaş ve güçlü olan hepsini alır” zihniyetini aşması bütün ülkeler için hayati önemde. Bugün bu hedefler büyük ölçüde sosyalist ülkelerin önderliğinde küresel güney ülkeleri ve bu ülkelerin halkların inatçı ve sabırlı, yılmaz mücadeleleri ile başarılabilecektir. Enternasyonalist dünya sosyalist akımının partileri anti-emperyalist dış politika programlarında bu mücadeleye büyük katkılar verecektir.

Xİ JİNPİNG ÖLÇÜLÜ FAKAT KARARLI KONUŞTU

Önce Çin liderinden başlayalım: “Sert rüzgarlar, sert dalgalar ve büyük meydan okumalar karşısında doğru yolda kalmalı, bu karmaşık dünya manzarasında doğru yolda ilerlemeli ve Çin-ABD ilişkilerinin dev gemisinin istikrarlı bir şekilde ilerlemesini sağlamalıyız.”

“Çin ve ABD, biz büyük ülkeler olarak sorumluluklarımızı ortaklaşa üstlenebilir ve iki ülkemizin ve tüm dünyanın iyiliği için daha büyük ve somut işler başarmak üzere birlikte çalışabiliriz.” ikili ilişkiler için sağlam bir temel oluşturmak ve her iki ülkenin de kalkınması için sağlıklı bir atmosfer yaratmak amacıyla ABD Başkanı ile çalışmaya devam etmeye hazırım.  Liderlerin ortak rehberliğinde Çin-ABD ilişkilerinin genel olarak istikrarlı kaldığını görüyoruz. Çin ve Amerika Birleşik Devletleri ortak ve dost olmalı. Tarihin bize öğrettiği ve gerçekliğin ihtiyaç duyduğu şey bu.. İki ülkelerin farklı ulusal koşulları göz önüne alındığında, iki taraf her zaman aynı fikirde olmayabilir ve dünyanın iki önde gelen ekonomisi arasında zaman zaman sürtüşmeler yaşanması normaldir.”

Çin’in ekonomik gelişiminde iyi bir ivme var

“Çin;mso-spacerun:yes’> ÇKP Merkez Komitesi’nin dördüncü genel kurul toplantısında, önümüzdeki beş yıl için ekonomik ve sosyal kalkınma planına ilişkin önerileri görüştük ve tavsiyeler oluşturduk. “

“Son yetmiş yılı aşkın süredir, bunu sosyal ve ekonomik gelişmeyi gerçeğe dönüştürmek için nesilden nesile aynı plan üzerinde çalışıyoruz. Kimseye meydan okumak veya onu yerinden etmek gibi bir niyetimiz yok. Odak noktamız her zaman Çin’in kendi işlerini iyi yönetmek, kendimizi geliştirmek ve kalkınma fırsatlarını dünyadaki tüm ülkelerle paylaşmak….”

“Bu paylaşma zihniyeti Çin;mso-spacerun:yes’> ve ülkedeki her bir birey  için kapsamlı bir insani kalkınma ve ortak refah sağlayacağız. Bunlar aynı zamanda Çin ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki iş birliği alanını da genişletecektir.”

İki ülkemizin ekonomi ve ticaret müzakere ekipleri son yapılan 4 toplantıda önemli ekonomik ve ticari konularda derinlemesine bir görüş alışverişinde bulundular ve çeşitli sorunların çözümü konusunda fikir birliğine vardılar.

İki müzakereci ekip, takip adımlarını mümkün olan en kısa sürede tamamlayıp sonuçlandırmalı ve ortaklaşılan anlayışların etkili bir şekilde sürdürülüp uygulanmasını sağlayarak, iki ülkeye ve küresel ekonomiye sağlam sonuçlar aracılığıyla güven aşılamalıdırlar.”  Çin-ABD ekonomik ve ticari ilişkilerinin son zamanlarda iniş çıkışlar yaşadı ve bunlar iki tarafa da bazı yeni içgörüler kazandırdı.”   İş ve ticaret ilişkileri Çin-ABD ilişkileri için bir dayanak ve itici güç olmaya devam etmeli. İlişkiler bir engel veya sürtüşme noktası olmamalı… İki taraf büyük düşünmeli ve iş birliğinin uzun vadeli faydalarını kabul etmeli ve İki taraf karşılıklı misilleme kısır döngüsüne düşmemeli. İki taraf da görüşmeleri ve müzakereleri eşitlik, karşılıklı saygı ve karşılıklı fayda ruhuyla sürdürmeli, sorun başlıklarının listesini sürekli kısaltmalıyız ve iş birliği başlıkları listesini uzatmalıyız. Çünkü diyalog her zaman çatışmadan daha iyidir.  Çin ve ABD’nin karşılıklı anlayışı geliştirmek için çeşitli kanallar ve düzeylerde iletişimi sürdürmeleri gerekiyor.

 İki ülkenin yasadışı göç ve telekom dolandırıcılığıyla mücadele, kara para aklamayla mücadele, yapay zeka ve bulaşıcı hastalıklarla mücadele konularında birlikte çalışma potansiyelinin yüksek olduğunu söyleyebilirim. Yetkili birimlerin diyaloğu ve fikir alışverişini güçlendirmesi ve karşılıklı fayda sağlayan iş birliği yürütmesi gerektiğini düşünüyorum.. Günümüzde dünya birçok zorlu sorunla karşı karşıya. Çin ve Amerika Birleşik Devletleri, büyük ülkeler olarak ortak sorumluluk üstlenebilir ve iki ülkemizin ve tüm dünyanın iyiliği için daha büyük ve somut işler başarmak üzere birlikte çalışabiliriz. İki taraf, dünya ekonomisinin büyümesini teşvik etmek ve küresel ekonomik yönetişimi iyileştirmek için verimli hale getirmek için birbirlerine destek olabilir.”

TRUMP’TAN SICAK SÖZLER

Dünya çapında aşırı sağ popülist akımın ve popülist aşırı sağ partilerin merkezi ve kilit lideri Trump neler söyledi: “Sizinle görüşmek büyük bir onur… Çin büyük bir ülke ve sizinle kişisel olarak uzun yıllardır iyi arkadaşız ve her zaman iyi geçindik, siz saygın ve büyük bir lidersiniz… Amerika Birleşik Devletleri ve Çin arasında her zaman harika bir ilişki olmuştur ve bunun daha da iyi olacağını düşünüyorum. Hem Çin hem de Amerika Birleşik Devletleri için daha iyi bir gelecek umut ediyorum. Çin’ ABD’nin en büyük ortağı ve ortak çabalarla iki ülkenin dünya için birçok büyük iş başarabilir ve uzun yıllar başarı elde edebiliriz. Gelecek yıl Çin’ 2026 APEC Ekonomik Liderler Toplantısı’na, ABD ise gelecek yıl G20 Zirvesi’ne ev sahipliği yapacağız, her iki tarafa da bu önemli etkinliklerde başarılar diliyorum. Gelecek yılın başlarında Çin’i ziyaret etmeyi dört gözle bekliyorum ve sizi de Amerika Birleşik Devletleri’ni ziyaret etmeye davet ediyorum.

İki ülkenin başkanları, ekonomi, ticaret, enerji ve diğer alanlarda iş birliğini geliştirme ve halklar arası etkileşimi artırma konusunda anlaştı. Çin nadir metaller konusunda getirdiği yeni ihracat düzenlemesini 1 yıl askıya alacağını açıkladı. Ayrıca, iki başkan düzenli olarak etkileşimleri sürdürme konusunda da anlaştılar. ABD Çin’e uyguladığı gümrük tarifelerini 1 yıl erteledi, ve Çin’in ABD’den Çip alımları için dünyanın en gelişkin çip firması olan NVDIA ile görüşmesi gerektiğini söyledi.